Dit is de bijdrage van Hogeland Lokaal Centraal bij de behandeling van de voorjaarsnota 2023 in de raadsvergadering op 12 juli 2023 van de Gemeente Het Hogeland:

Inleiding

Voorzitter, leden van de raad, college en overige aanwezigen. Vandaag bespreken we de Voorjaarsnota 2023, die bestaat uit de eerste bestuursrapportage 2023 en de kaderstelling 2024-2027.

In deze eerste bestuursrapportage wordt een groot aantal budgetaanpassingen voorgesteld. Tegelijkertijd constateren we dat de bestuursrapportage wordt vermengd met enkele kredieten en grove budgetten (bijvoorbeeld voorbereidingskrediet bouw nieuw gemeentehuis, transformatie sociaal domein, ontwikkelplein Het Hogeland, budget warmtetransitieplan) hetgeen we niet juist vinden. Het audit committee heeft dat inmiddels ook aangegeven. We pleiten voor afzonderlijke en goed onderbouwde raadsvoorstellen en geven hieraan op dit moment niet onze instemming op basis van enkele pennenstreken.

Wij vinden dat de ‘basis op orde’ moet zijn en staan voor grote opgaven. Enkele voorbeelden hiervan zijn de ontwikkeling in de Oostpolder, de versnelling in de woningbouwopgave mede in relatie van de versterking en herstel van schades en de energietransitie. Hiervoor is het noodzakelijk over voldoende gekwalificeerd personeel te beschikken. Echter de vele mutaties in de personeelsbudgetten en -claims en de taakmutaties maken het er niet duidelijker op. Ook de vrijval op de vacatureruimte is ons totaal niet helder. Daarom gaven we in het raadsoverleg onlangs al aan daar meer informatie over te wensen, hetgeen ook werd toegezegd. Verder constateren we een hoog ziekteverzuim binnen de organisatie. Hiervoor wilt u het budget in 2023 met 500 duizend euro verhogen. Hoe denkt u het ziekteverzuim een halt toe te roepen en wanneer is dat ontstaan ?

Bestuursrapportage

In twee zinnen beschrijft u op bladzijde 7 de personele taakstellingen (470 duizend euro tot lopend 727 duizend euro) te willen schrappen. Hier willen we een nadere onderbouwing over hebben.

Voor de implementatie van het ‘Ontwikkelplein Het Hogeland’ denkt u een eenmalige investering nodig te hebben van 600 duizend euro. Dit plan zou nog voor de zomer voorgelegd worden aan de raad. Bedoelt u de zomer 2023 of een latere zomer ?? Zonder plan kunnen wij hierop niet ons fiat geven !

Aan de Onderdendamsterweg te Winsum wilt u trillingsschermen plaatsen. Gaat hier ook een precedentwerking vanuit naar andere locaties en zo ja, waar dan ?

U wilt het financiële gat voor het projectplan van stichting Pietershoeve te Ulrum met 230 duizend euro dichten. Wij kennen dit plan niet en willen graag meer (achtergrond)informatie, alvorens hierover te besluiten.

Verbazingwekkend vinden wij dat de volledige inrichting van de Tirrel in Winsum niet eerder is meegenomen en er nu weer 45 duizend euro op tafel moet worden gelegd.

Het bibliotheekwerk vraagt 250 duizend euro extra per jaar. Onder meer hiervoor wenst u een mobiele bibliotheekbus in te zetten. Dit doet onze wenkbrauwen fronsen, temeer daar een aantal jaren geleden de bibliotheekbus juist vanwege onder meer kostenoverwegingen werd afgeschaft. Vanwaar deze beleidswijziging ? Wij herinneren u er aan dat kort voor de gemeentelijke herindeling nog 600 duizend euro is geïnvesteerd in de Meenschaar te Bedum voor de bibliotheek. Kunt u ons schetsen hoe het er in de nabije toekomst uit gaat zien op deze locatie ?

U heeft besloten om dorpshuis Lutje Brussel te Oldenzijl voor 1,– euro over te dagen. Past dit binnen het Didam-arrest ? En zijn er nog meer dorpshuizen die u wenst te verkopen ?

Grote vraag is er naar betaalbare woningen voor allerlei doelgroepen. Versnelling van woningbouw juichen we toe in de verschillende dorpen. Vanaf 2023 vroeg u vorig jaar bij de Kadernota om extra personele inzet, waarmee jaarlijks een bedrag van 400 duizend euro is gemoeid. Voor meerdere dorpen werd toen een ruimtelijk onderzoek aangekondigd, maar hoelang gaat dit allemaal duren alvorens we de bouwkranen op locatie kunnen zien ?? Valt Baflo hier ook onder nu u vorige week vrijdag het strategisch dorpsplan heeft ondertekend ? En er zijn u toch ook al gronden aangeboden ? En hoe staat het met plan Folkerda in Bedum ?

De gemeente ontvangt een compensatievergoeding voor de landschaps- en natuurmaatregelen 380 KV. De werkzaamheden zijn opgedeeld in 2 fasen (bladzijde 27). In de 2e fase staat een hoogholtje over het Boterdiep in Bedum gepland, maar de middelen zijn volgens ons ontoereikend om dit in een rolstoelvriendelijke variant uit te voeren. Bent u bereid hiervoor 100 duizend euro extra uit te trekken ?

U stelt voor (bladzijde 31) het representatiebudget structureel en in 2023 ook incidenteel te verhogen voor onder meer evenementen bij Op Roakeldais en de Zummerbuhne-opvoering op de Enne Jans Heerd op Maarhuizen. Is de ophoging van dit budget wel voldoende om ook andere evenementen die voor een brede en grote doelgroep zijn, te (blijven) steunen, zoals Bedrijvenvoetbal Bedum en Graspop Baflo.

Wij blijven het uiterst merkwaardig vinden dat u alleen een groot oplopend nadeel (471 duizend euro in 2027) presenteert op de Omgevingsdienst (ODG) en dat we daar geen kostenreductie voor terugzien in de personele sfeer.

Op bladzijde 82 noemt u een structurele verhoging van de bijdrage aan de Vereniging Waddenzeegemeenten met 39 duizend euro. Waardoor wordt dit veroorzaakt ?

Kaderstelling begroting 2024

In de Voorjaarsnota geeft u een schets van het meerjarig financieel perspectief. Deze kleurt de komende paar jaren nog zwart. Vanaf jaarschijf 2026 treedt er een aanzienlijk tekort op. Als we kijken naar de vele risico’, onzekerheden door onder meer de val van het Kabinet en p.m.- posten baart ons dat ernstig zorgen. In z’n algemeenheid zijn we er sterk voorstander van om eerst lopende projecten af te ronden, alvorens allerlei ambities en nieuwe projecten ter hand te nemen.

Jammer vinden wij het dat de structurele dotatie ‘Ruimte voor Dorpen’ wordt vervangen voor een storting in de bestemmingsreserve. Na 2027 leidt dit tot onzekerheid of dit budget overeind blijft en daarmee de regeling kan worden gecontinueerd.

Vanaf 2025 neemt u een jaarlijkse stelpost op van 750 duizend euro voor verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed. Wij zien uw plannen hieromtrent met belangstelling tegemoet, alvorens hiermee akkoord te gaan.

In verband met de verplaatsing van ‘Integraal Beheer Openbare Ruimte’ (IBOR) naar Winsum, komen de huidige kantoren van Ability in Wehe-den Hoorn leeg staan. U wilt de panden slopen en afboeken. Samen levert dat een verlies op van 445 duizend euro. Waarom maakte u dat niet inzichtelijk toen het IBOR-plan aan de raad werd aangeboden ? En welke invulling moet het terrein straks krijgen ?

Investeringen

Op bladzijde 93 presenteert u een investeringslijst 2023. Wij vragen ons af wat de status van dit overzicht is. Krijgen we voor de daarin genoemde investeringen nog afzonderlijke kredietvoorstellen ?

Rapportage audit committee

Het audit committee heeft recent een rapportage over deze Voorjaarsnota uitgebracht. Deelt uw college de bevindingen die er gedaan zijn ?? Graag vernemen we ook een reactie hierop van de andere fracties.

Tenslotte

Voorzitter, fractie Hogeland Lokaal Centraal wil zich de komende jaren blijven inzetten voor een financieel solide, goed bereikbare, toekomstbestendige en een economisch vitale gemeente. U stelt voor de kaders en uitgangspunten, beschreven in deze Voorjaarsnota, voor de opstelling van de begroting 2024 vast te stellen. Dat gaat ons vele stappen te snel. Wij nemen er kennis van en komen er bij de begrotingsbehandeling wel op terug als we zien wat u met onze opmerkingen/voorstellen heeft gedaan.

Aan het slot van deze beschouwing spreekt onze fractie waardering uit voor het werk dat door het bestuur en de medewerkers in de afgelopen periode is verricht.

---

Dit is de bijdrage van de HLC-fractie in het debat over de toekomstige huisvesting van de gemeentelijke organisatie in de raadsvergadering van 1 februari 2023 jongstleden:

Voorzitter,

Voor ons ligt het voorstel van het college over onze huisvesting. Een dik pak inmiddels. Een voorstel waar wij als fractie niet echt van op hebben gekeken. Wij hadden een voorstel in gedachten waarin alle scenario’s zouden worden uitgewerkt.

U heeft dat nagenoeg gedaan echter kunnen wij op basis van dit stuk geen enkele juiste keuze maken… Tijdens het afgelopen raadsoverleg werden wij in de gelegenheid gesteld door u om vragen te stellen, vragen die ons meer duidelijkheid gaven over de varianten en summier uitgewerkte scenario’s. Keuzes maken op basis van oude maar ook nieuwe inzichten omtrent onze huisvestingen en de snel veranderende wereld om ons heen.

In het stuk is toegeschreven naar feitelijk maar 1 scenario en dat is nieuwbouw op een nieuwe locatie. Welke keuze mochten wij hierin dan maken? De raad, lees de democratie, de gekozen volksvertegenwoordigers, de belangenbehartigers van onze inwoners, zijn die op een verkeerd spoor gezet door dit college?

Ik refereer graag terug naar de campagne van de verkiezingen, dat was onze start, de basis van de belofte, ik noem het graag onze eigen grondwet. Een verkiezingsprogramma. Een programma en een leidraad die wij gebruiken om de kiezer mee te nemen in de gedachtegang hoe om te gaan met invulling van onze ruimte en ons leven in de brede zin van het woord in onze gemeente. Meenemen en overtuigen , stelling nemen.

Ik neem u mee in een aantal verkiezingsprogramma’s van enkele partijen van ons zittende college:

Gemeentebelangen:
GB wil inzetten op maatschappelijke dienstverlening vanuit bibliotheken en informatiepunten digitale overheid, inwoners kunnen hier op vaste tijden terecht voor hun vragen en opmerkingen. Op deze manier kan men ook sneller in contact worden gebracht met andere maatschappelijke organisaties. Hierdoor ontstaat een breder loket dan nu in de gemeentehuizen geboden wordt. Het is mede door deze ontwikkeling niet meer noodzakelijk dat de gemeente werkt vanuit traditionele gemeentehuizen. GB ziet een scherpe scheiding tussen gemeentelijke dienstverlening en ambtelijke werkplekken.

PvdA:
In 2018 riep deze partij: Instemmen met een gemeentelijke herindeling op voorwaarde dat de 4 gemeentehuizen open blijven en niet een nieuw huis ergens in de weilanden. In 2022 spreekt ze over; “de gemeente laat zien hoe het kan” , de gemeente dient zelf het goede voorbeeld te geven door inkoop groene energie en eigen vastgoed te verduurzamen. De gemeente loopt voorop met circulair inkopen, duurzaam hergebruik..

Groen Links:
Het Hogeland is in 2045 klimaatneutraal. De gemeente stelt een ambitieus plan op met een routekaart naar een duurzaam Hogeland. In deze routekaart worden concrete maatregelen opgenomen zoals aardgasvrij maken van wijken en gebouwen, klimaatneutraal maken van gemeentelijk vastgoed. Circulair inkopen. GroenLinks is vanwege de unieke landschappelijke kwaliteit van het Hogeland tegen woningbouw in open landschap.. Er staat niks over nieuwbouw, stikstofdruk om te bouwen of bestaande gemeentehuizen geven we aan de markt en die moeten zich er maar mee redden…dat is lekker duurzaam.

VVD:
We zijn tegen een nieuw gemeentehuis, tenzij een nieuw huis een meerwaarde oplevert op het gebied van kostenverlaging (dus geen verhoging). Het is nu nog niet duidelijk welke werkplekfactor de meest wenselijke is maar er is gerekend met 0,5, advies van de OR is in ieder geval 0,7. Wij zijn nu al benieuwd wat de uitkomst zal zijn afgezien van de stijgende rente en nog steeds explosief stijgende bouwkosten, in het slechte scenario rekent u met 15% stijgende bouwkosten op nieuwbouw maar de realiteit is in sommige gevallen al 30%.

Ons eigen verkiezingsprogramma:
Geen nieuw en duur gemeentehuis, de basis op orde door huidige huizen te verduurzamen en conform wet en regelgeving de energielabels op orde. Geen kapitaalvernietiging.

Vanaf de herindeling tot heden:
– College kiest niet voor nieuwbouw en werkt vanuit huidige huisvesting.
– Verkoop gemeentehuis Bedum i.v.m. bezuinigingen en lage bezettingsgraad.
– Door corona werd er meer hybride gewerkt of thuis.
– In 2021 heeft de gemeenteraad u kaders meegegeven en zegt het college toe er een klap op te geven , maar dit is uiteindelijk over de verkiezingen heen getild in 2022.

Toen wist u namelijk al welke keuze er gemaakt ging worden, u zocht alleen nog partners die zich wilden opofferen voor een stoeltje in de coalitie. HLC , nieuwkomer in de democratie met maar liefst 3 zetels (10% van de kiezers) een serieuze kandidaat om eventueel een coalitie mee te vormen. Na het eerste gesprek met ons was het al duidelijk, één vraag en opmerking ging over een nieuw gemeentehuis. Letterlijk hebben wij gezegd dat dit een breekpunt was en is. Einde gesprekken om tot een coalitie te komen met HLC… Of dit de juiste keuze was om de democratie , het volk regeert , te laten zegevieren… Wij respecteren onze kieswet in de realiteit dat hoe je het ook in elkaar knutselt een meerderheid kan en mag regeren.

De politiek komt steeds verder van de inwoners af te staan en dat is onwenselijk maar in onze beleving ook niet onbegrijpelijk. Wij zijn volksvertegenwoordigers die hun stinkende best doen en de kiezer motiveren te gaan stemmen. Als ze dit heeft gedaan lijkt het wel of de kiezer er de eerste 4 jaren niet meer toe doet.

Wij zien de verkiezingsprogramma’s als een soort “grondwet” , als we hier een stelsel hadden als de functie van de eerste kamer ging uw voorstel het niet redden… De eerste kamer toetst namelijk 3 uitgangspunten; Is het voorstel uitvoerbaar,handhaafbaar en conflicteert het niet met de grondwet…. Dit voorstel conflicteert met ons verkiezingsprogramma.

Belofte maakt schuld en die schuld lossen wij graag in voorzitter, de schuld naar onze kiezer. De basis op orde is veel duurzamer dan een nieuw gebouw op een andere locatie. Investeer in mensen en personeel en niet in akkerranden met mooie bloemetjes.

Geen nieuw en duur gemeentehuis!

Het amendement dat we samen met de oppositiepartijen CU, CDA en Lokaal Sociaal hebben ingediend om de verschillende scenario’s voor de toekomstige huisvesting van de gemeentelijke organisatie en het bestuur nader uit te werken zonder dat daarbij de keuze al vastligt voor nieuwbouw van het gemeentehuis kreeg helaas onvoldoende steun in de raad:

Op woensdag 9 November is tijdens de raadsvergadering de Begroting 2023 van de gemeente Het Hogeland behandeld.

Samen met de andere oppositiepartijen CDA, ChristenUnie en Lokaal Sociaal in de gemeenteraad heeft HLC een amendement ingediend om de verhoging van het tarief van de OZB te beperken van 4,9% naar 3,1% en een motie om middelen vrij te maken voor inwoners, verenigingen of maatschappelijke organisaties die door de inflatie en stijgende (energie)kosten in financiële nood terecht kunnen komen.

Lees hieronder de bijdrage vanuit onze fractie:

Op dinsdag 6 september bracht als afgevaardige van de politieke partij Hogeland Lokaal Centraal (HLC) Arie Molenhuis een bezoek aan BBB waar HLC een bondgenootschap mee heeft.

Na een uiterst hartelijk ontvangst door partijleider Caroline van der Plas met uiteraard een rondleiding door de kantoren van BBB, was er aansluitend een rondleiding bij bijna alle politieke partijen die zetelen in Den Haag en kort bij de voorzitter van de Tweede Kamer.

Ook een bezoek aan de Tweede Kamer mocht niet ontbreken, rond het middaguur werd er afscheid genomen met mooie woorden van Caroline van der Plas. Het was een indrukwekkend bezoek aan BBB in politiek Den Haag.

Met verbazing nam Hogeland Lokaal Centraal kennis van het opstappen van raadslid Bert Schaap. HLC herkent zich zeker niet in de vele aantijgingen van de heer Schaap richting de fractie en het bestuur van HLC die hij in de diverse artikelen in de media heeft genoemd en neemt daar afstand van.

Het overstappen van Schaap naar Gemeentebelangen Het Hogeland moest HLC via de media vernemen. Dat is zeer vreemd en tegenover de vele kiezers die op lijst 7 hebben gestemd, nogal beledigend.

Niet Bert Schaap heeft deze raadszetel op eigen kracht gekregen, immers de kiesdeler was 736 stemmen en Schaap heeft ruim 200 stemmen vergaard, met dank aan de verkiezingscampagne van HLC. Door het systeem van voorkeurstemmen en de grote inspanningen door de leden van HLC en de vrijwilligers werd het succes behaald met deze drie zetels inclusief het bondgenootschap met BBB.

Zonder overleg met het bestuur heeft Schaap de zetel na de verkiezingen ingenomen en niet geïnformeerd wat het raadslidmaatschap inclusief tijdbesteding inhoudt. Ook was hij niet bereid om een financiële bijdrage te leveren voor de gemaakte campagnekosten en op enig moment te overleggen met het bestuur.

De fractiewerkzaamheden zijn in overleg bepaald en evenwichtig verdeeld en er is door  fractievoorzitter Van Bruggen meermalen inhoudelijke begeleiding en ondersteuning aangeboden. Er is ook meerdere keren hulp aangeboden door de fractieleden in de  vergaderingen en er was de mogelijkheid om cursussen te gaan volgen, die door de fractie van HLC kon worden vergoed.

Hogeland Lokaal Centraal wenst Gemeentebelangen Het Hogeland veel succes met het nieuwe raadslid en gaat verder met wat het de kiezers heeft beloofd, voor alle inwoners van de gemeente Het Hogeland!

Op woensdagmiddag 13-07-2022 is HLC op uitnodiging door de geitenhouderij van Roy Talens & Elsemieke Reiling in Rottum op werkbezoek geweest.

Na een hartelijke ontvangst volgde er een informatieve en enthousiaste rondleiding door het bedrijf. Sinds drie jaar zijn de jonge ondernemers met het bedrijf gestart, met veel zorg en liefde voor de dieren. Het was een goed en leerzaam werkbezoek voor HLC.

Onze nieuwe fractie in de gemeenteraad van Het Hogeland zal de komende periode geassisteerd worden door twee voormalige kandidaten van ons voor de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen in 2022, namelijk Anouck Schutter en Arie Molenhuis.

Afgelopen woensdag op 13 april hebben ze beiden de overeenkomst voor de aanstelling tot fractieassistent getekend in het gemeentehuis van Uithuizen in het bijzijn van de griffier.

Wij wensen hen beiden veel succes in de komende periode bij het assisteren van onze fractie in de gemeenteraad van Het Hogeland.